De Ethiopische regering heeft bij het Hof van Arbitrage van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC) in Parijs een proces aangespannen tegen twee Nederlandse personen die in 2003 een octrooi hebben verkregen op de verwerking en toepassing van de eeuwenoude Afrikaanse graansoort teff. Teff is het hoofdingrediënt van het nationale Ethiopisch lievelingsgerecht Injer.
De Ethiopische regering stelt dat zij destijds door de twee Nederlanders zou zijn ‘bestolen’ en dat de octrooien het (commerciële) gebruik van teff buiten Ethiopië in de weg zouden staan. Het Hof van Arbitrage van de Internationale Kamer van Koophandel in Parijs is door de Ethiopische regering gevraagd om de octrooien ongeldig verklaren.
Niet eerder gedaan
Hoe kan een octrooi worden verkregen op iets dat al duizenden jaren wordt geteeld? De nieuwigheid van de thans aangevochten octrooien zit hem in het zogenaamde ‘valgetal’ van het graan. Het valgetal is een begrip dat wordt gebruikt bij de kwaliteitsbepaling van de bakkwaliteit van (meel van) een graansoort. Hoe hoger het valgetal des te beter is de bakkwaliteit. Eén van de octrooien is verleend voor de toepassing van deze bestaande meetmethode op meel van de graansoort teff. Dat was namelijk nog niet eerder gedaan.
Toestemming van octrooihouders
Het probleem is echter dat de conclusies/claims van de octrooien op teffmeel zo breed zijn geformuleerd dat het erop lijkt dat de hele graansoort onder de bescherming van de octrooien valt en dat voor alle toepassingen en teff-producten de toestemming van de octrooihouders is vereist.
Maximale beschermingsduur
Mede om die reden is er een aantal jaren geleden ook in Nederland een procedure opgestart en heeft het Octrooicentrum Nederland op 21 oktober 2015 in een daartoe uitgebracht advies gesteld dat de conclusies/claims in de ‘teff-octrooien’ grotendeels nietig zijn ‘wegens gebrek aan nieuwheid of inventiviteit’.
Het is uiteindelijk aan de rechtbank Den Haag om de octrooien nietig te verklaren, maar door overbelasting van die rechtbank kan het nog wel even duren voordat er uitspraak wordt gedaan. In 2024 verlopen de octrooien sowieso vanwege het bereiken van de maximale beschermingsduur en kan iedereen weer met teff aan de gang.
